Nhiều ông lớn ngành thép, bất động sản, hàng không

Ông lớn ngành thép Đầu tư Thương mại SMC (Mã: SMC) bị công ty TNHH Kiểm toán và Dịch vụ Tin học Moore AISC hoài nghi về khả năng tiếp tục hoạt động trong tương lai.

Căn cứ cho nhận định này là do SMC tiếp tục lỗ 102 tỷ trong nửa đầu năm nay và lỗ lũy kế đã gần 242 tỷ. Lưu chuyển tiền thuần từ hoạt động kinh doanh bị âm 129 tỷ, nợ ngắn hạn đã vượt quá tài sản ngắn hạn là 972 tỷ đồng.

Ban lãnh đạo cho biết vẫn tin tưởng nhận được sự hỗ trợ của các nhà cung cấp và cá nhân bằng việc gia hạn thời gian trả nợ; đồng thời sẽ quyết liệt xử lý dứt điểm khoản nợ đọng, duy trì ổn định các khoản vay ngân hàng, tìm kiểm nguồn vốn dài hạn, tiếp tục thanh lý các tài sản hay dây chuyền sản xuất...

Ngoài vấn đề trên, đơn vị kiểm toán còn lưu ý đến giao dịch chi tiền mặt là 42 tỷ đến bà Nguyễn Thị Ngọc Loan (Chủ tịch HĐQT) liên quan đến tạm ứng công việc và hoàn trả tiền nợ đến bà Loan số tiền 2,1 tỷ đồng.

Giao dịch tạm ứng nêu trên chưa được HĐQT phê duyệt chính thức, cho thấy dấu hiệu chưa tuân thủ đầy đủ quy định về quản trị nội bộ và pháp luật hiện hành. Kiểm toán không đủ căn cứ xác định mục đích sử dụng, khả năng thu hồi tạm ứng, cũng như các chi phí tiềm ẩn (nếu có) phát sinh.

Phía doanh nghiệp giải thích đây là số tiền tạm ứng cho bà Loan giải quyết công việc. Việc tạm ứng này đã được báo cáo với HĐQT tại phiên họp ngày 21/8 và hiện vẫn đang chờ sự xem xét, phê duyệt.

"Chủ tịch HĐQT SMC hiện đang thế chấp các tài sản cá nhân là toàn bộ cổ phiếu và nhà riêng cho nhà cung cấp và tổ chức tín dụng để đảm bảo cho các khoản nợ vay của công ty", theo văn bản giải trình.

SMC rơi vào khủng hoảng từ năm 2022 khi thị trường bất động sản lao dốc, mất nguồn thu và khó đòi nợ các đối tác lớn. Công ty lỗ nặng gần 1.600 tỷ đồng giai đoạn 2022-2023 và có lãi trở lại trong năm 2024 (chủ yếu nhờ bán tài sản) để tranh nguy cơ bị hủy niêm yết.

Dù vậy, SMC vẫn còn đối diện với nhiều thách thức khi hoạt động cốt lõi chưa khởi sắc, công ty quay lại lỗ trong nửa đầu năm 2025 và dòng tiền kinh doanh bị âm. Cổ phiếu SMC hiện vẫn nằm trong diện cảnh báo.

Một khách hàng lớn của SMC là Tập đoàn Novaland (Mã: NVL) cũng bị đơn vị kiểm toán Moore AISC lưu ý đang có các điều kiện và sự kiện ảnh hưởng đến giả định hoạt động liên tục.

Cụ thể, khoản lỗ luỹ kế đến ngày 30/6 là hơn 1.363 tỷ đồng, nợ ngắn hạn lớn hơn tài sản ngắn hạn là 20.992 tỷ đồng. Tại ngày 30/6, Novaland chưa thực hiện một số cam kết nghĩa vụ nợ ngắn hạn đến hạn trả liên quan các khoản vay, trái phiếu và các khoản phải trả trước.

Giả định hoạt động liên tục phụ thuộc vào việc Novaland có thể đàm phán với các bên cho vay và trái chủ để tái cấu trúc khoản nợ gốc và nợ lãi đến hạn, thực hiện hoán đổi nợ và thực hiện đề xuất hoán đổi trái phiếu thành cổ phiếu;

Hay bán các tài sản theo mức giá bán dự kiến; thu tiền từ các sản phẩm đã bán và dự kiến được bán thuộc các dự án đang triển khai; nhận được nguồn tín dụng bổ sung từ ngân hàng, các cổ đông lớn cam kết sẽ cung cấp, hỗ trợ tài chính cho công ty khi cần thiết.

Novaland cho biết, đây là ý kiến được đưa ra trên quan điểm thận trọng trong các báo cáo tài chính đã được kiểm toán từ năm 2022. Trên thực tế, trong suốt giai đoạn này, tập đoàn vẫn tiếp tục hoạt động và tái cấu trúc toàn diện.

Đơn vị đã đạt được một số thỏa thuận tái cấu trúc ban đầu với chủ nợ và trái chủ với tổng số tiền là 10.124 tỷ đồng. Các chủ nợ vẫn sẵn sàng thương thảo về việc chấp thuận gia hạn và cho phép công ty thời gian để khắc phục.

Novaland còn lên kế hoạch bán một số hàng tồn kho, được các ngân hàng trong nước cam kết tiếp tục hỗ trợ tài chính, các cổ đông lớn xác nhận tiếp tục đồng hành và hỗ trợ thanh toán các khoản nợ.

Kiểm toán Deloitte mới đây đã nêu các vấn đề nhấn mạnh, lưu ý nhà đầu tư về khả năng hoạt động liên tục của Tổng Công ty Hàng không Việt Nam (Vietnam Airlines (Mã: HVN).

Tại thời điểm cuối quý II, nợ ngắn hạn vượt quá tài sản ngắn hạn với số tiền khoảng 34.200 tỷ, vốn chủ sở hữu ghi âm 3.099 tỷ. Tổng công ty còn có khoảng 7.864 tỷ đồng phải trả quá hạn.

Liên quan đến các vấn đề này, Vietnam Airlines cho biết đã đàm phán với các ngân hàng thương mại để có thêm hạn mức tín dụng hoạt động, ngoài ra còn có nguồn vốn vay tái cấp vốn 4.000 tỷ đồng.

Tổng công ty tin tưởng có đủ dòng tiền từ hoạt động kinh doanh cốt lõi để tiếp tục thanh toán các khoản nợ quá hạn còn phải trả; tiếp tục đàm phán và kêu gọi sự hỗ trợ của các đối tác trong việc giảm và giãn thời gian thanh toán với các khoản nợ quá hạn.

Để tháo gỡ khó khăn từ COVID-19, Vietnam Airlines sẽ thực hiện đồng bộ các giải pháp để khắc phục tình trạng tài chính hiện tại, bao gồm: cải thiện kết quả kinh doanh, tái cơ cấu tài sản và thoái vốn tại công ty con/liên kết, triển khai phương án tăng vốn chủ sở hữu.

Gang thép Thái Nguyên (Tisco – Mã: TIS) tiếp tục bị Kiểm toán AASC đưa ra ý kiến ngoại trừ liên quan dự án mở rộng giai đoạn 2 nhà máy gang thép và khoản nợ thuế; đồng thời nghi ngờ về khả năng hoạt động liên tục.

Kiểm toán viên cho rằng dự án mở rộng giai đoạn 2 nhà máy gang thép đã dừng thi công từ năm 2013 đến nay đã ảnh hưởng lớn đến tình hình tài chính và hoạt động kinh doanh. Một số khoản nợ gốc và lãi vay phải trả liên quan dự án đều đã quá hạn thanh toán. Nợ phải trả ngắn hạn đã vượt quá tài sản ngắn hạn số tiền hơn 3.388 tỷ đồng.

Kiểm toán CPA Vietnam nêu rằng khả năng hoạt động liên tục của Tổng Công ty Cổ phần Xây dựng Điện Việt Nam (Mã: VNE) phụ thuộc vào khả năng thu hồi các khoản phải thu, gia hạn các khoản vay, các khoản phải trả từ các ngân hàng thương mại, các nhà cung cấp và hiệu quả kinh doanh.

Tại cuối quý II, các khoản nợ ngắn hạn đã vượt quá tài sản ngắn hạn số tiền 394 tỷ, số dư nợ gốc và lãi vay quá hạn chưa thanh toán lần lượt là 180 và 37 tỷ, lỗ lũy kế đã vượt 217 tỷ đồng.

Ban lãnh đạo nhấn mạnh đã chủ động ứng phó ưu tiên giải quyết tồn đọng, thi công các công trình trọng điểm quốc gia, làm việc với ngân hàng cơ cấu lại thời gian trả nợ, tái cơ cấu theo hướng tinh gọn, tăng cường thu hồi công nợ, kiểm soát chặt chẽ dòng tiền... tin tưởng sẽ từng bước khắc phục khó khăn, đảm bảo khả năng hoạt động và ổn định trong thời gian tới.

Doanh nghiệp phố núi vẫn gặp khó

Các "ông lớn" phố núi Gia Lai dù có những tín hiệu phục hồi song vẫn còn nhiều thách thức. Hoàng Anh Gia Lai (HAGL - Mã: HAG) chứng kiến doanh thu nửa đầu năm tăng 34% lên trên 3.700 tỷ và tiếp tục có lãi 880tỷ đồng.

Dù vậy, đơn vị kiểm toán vẫn nhấn mạnh đến khả năng hoạt động liên tục của HAGL khi nợ ngắn hạn vượt quá tài sản ngắn hạn 2.767 tỷ, vi phạm một số cam kết đối với hợp đồng trái phiếu và các khoản nợ vay quá hạn.

Trước ý kiến này, phía doanh nghiệp cho biết đã xây dựng kế hoạch kinh doanh cho 12 tháng tới, tập trung tạo dòng tiền từ kinh doanh và thanh lý đầu tư, thu hồi công nợ, bán tài sản, tái cơ cấu nợ, phát hành trái phiếu và cổ phiếu...

Kiểm toán UHY nhấn mạnh có sự tồn tại của yếu tố không chắc chắn trọng yếu có thể dẫn đến nghi ngờ đáng kể về khả năng hoạt động liên tục của Quốc Cường Gia Lai (Mã: QCG), do nợ ngắn hạn vượt tài sản ngắn hạn hơn 1.970 tỷ đồng.

CEO Nguyễn Quốc Cường cho biết đang triển khai thủ tục pháp lý cho dự án Phước Kiển và đền bù cho mặt bằng còn lại; ngoài ra lợi nhuận trong kỳ 10 tỷ và vốn chủ sở hữu khoảng 4.586 tỷ đồng; qua đó vẫn đảm bảo thanh toán các nghĩa vụ nợ đến hạn và duy trì khả năng hoạt động liên tục.

Kiểm toán lưu ý đến khả năng hoạt động liên tục của Đức Long Gia Lai (Mã: DLG), do có lỗ lũy kế 2.411 tỷ, các khoản nợ ngắn hạn đã vượt quá tài sản ngắn hạn 530 tỷ, một số khoản nợ phải trả đã quá hạn thanh toán 87 tỷ đồng.

Ban Tổng Giám đốc cho biết đã thực hiện tái cấu trúc doanh nghiệp góp phần giảm lỗ lũy kế, dòng tiền từ hoạt động kinh doanh tiếp tục dương, đồng thời đã thanh toán gốc/lãi vay cho các ngân hàng hơn 207 tỷ đồng; đang đàm phán giãn nợ 2025-2026,

Tập đoàn có kế hoạch cải thiện hoạt động trong thời gian tới như hợp tác kinh doanh, xử lý các tài sản đảm bảo, chuyển nhượng tài sản không sinh lời, thoái vốn các lĩnh vực kém hiệu quả, hoàn thiện thiện hồ sơ pháp lý các dự án năng lượng tái tạo đã được bổ sung vào Quy hoạch điện lưới quốc gia...