Liên quan đến thông tin Philippines sẽ tạm ngừng nhập khẩu gạo trong 60 ngày, ông Nguyễn Anh Sơn – Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) – cho biết Bộ đã báo cáo Chính phủ, đồng thời đề nghị các cơ quan liên quan sử dụng kênh ngoại giao để tháo gỡ.
Thông tin này được ông đưa ra tại 'Hội nghị thúc đẩy xuất khẩu nông lâm thủy sản năm 2025' diễn ra hôm 12/8 tại TP. HCM theo Báo Nông nghiệp và Môi trường.
Ông nhấn mạnh, đàm phán thương mại cần dựa trên nguyên tắc “có đi có lại”, và phải có ngành hàng sẵn sàng tiến hoặc lùi để tạo dư địa thương lượng.
Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Nguyễn Minh Hằng nhận định, từ nay đến cuối năm, xuất khẩu nông lâm thủy sản sẽ đối mặt nhiều thách thức. Bà lưu ý, giá lương thực toàn cầu đang có xu hướng tăng, nhưng riêng giá gạo lại giảm và dự kiến còn giảm trong 1–2 năm tới.
Nhiều quốc gia có thể đột ngột áp dụng hạn ngạch hoặc hạn chế xuất khẩu, gây biến động thị trường, bên cạnh tác động từ chính sách thuế đối ứng của Mỹ.
Trước đó, Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA) gửi kiến nghị lên Bộ Công Thương đề nghị tháo gỡ khó khăn cho ngành gạo trước động thái Philippines tạm dừng nhập khẩu gạo trong 2 tháng, bắt đầu từ 1/9, thông tin từ tạp chí Tài chính Doanh nghiệp.
Philippines hiện là thị trường xuất khẩu gạo lớn nhất của Việt Nam, chiếm 40–45% thị phần. Việc tạm ngừng nhập khẩu có thể khiến nhiều hợp đồng chờ giao bị đình trệ, gia tăng tồn kho và gây áp lực thanh khoản cho doanh nghiệp.
VFA cho biết các doanh nghiệp đang chịu “khó kép”: vừa bị ảnh hưởng từ lệnh ngừng nhập, vừa vướng mắc chính sách hoàn thuế GTGT mới áp dụng từ 1/7.
Trong khi đó, giá gạo xuất khẩu đã giảm 5–10 USD/tấn, còn khoảng 510 USD/tấn; giá lúa Đài Thơm 8 – mặt hàng chủ lực sang Philippines – giảm 100–200 đồng, xuống còn khoảng 6.600 đồng/kg.
Tại Đồng bằng sông Cửu Long, thị trường nội địa cũng có dấu hiệu chững lại khi nhiều thương lái hạn chế thu mua do lo ngại đầu ra bị siết. VFA cảnh báo, nếu tình trạng kéo dài, doanh nghiệp sẽ thiệt hại nặng và thu nhập của nông dân bị ảnh hưởng.