Ngành thép tiếp đà khởi sắc trong phiên hôm nay này 27/2 (NKG + 6.9%, HSG + 6.9%, HPG + 2.5%.... Một thông tin đáng chú ý được lan truyền trên thị trường về việc Bộ Công thương áp thuế tạm thời lên Tôn mạ màu, mạ kẽm từ Trung Quốc và Hàn Quốc trong tuần sau, với mức thuế tăng từ 5-30% lên 30-70%.

Đầu tiên, StockLine không thường xuyên sử dụng các tin đồn trên thị trường. Về việc áp thuế chống bán phá giá lên các sản phẩm thép trong năm nay, StockLine cũng đã sớm đưa ra quan điểm tự tin về xác suất cao áp thuế tạm thời, ngay từ khi các đơn kiện với mã vụ việc AD19 và AD20 được chính thức khởi xướng từ tháng 6 và tháng 7 năm 2024.

Về thông tin thời điểm, không có quy định bắt buộc về thời gian điều tra và áp thuế tạm thời, do vậy không có cơ sở dự đoán ngoại trừ các thông tin không chính thống. Tuy nhiên theo quan sát của chúng tôi trên các vụ việc trước đây, thông thường 6-9 tháng là khoảng thời gian phổ biến có những kết quả áp thuế tạm thời đầu tiên. Đơn kiện AD19 do 05 doanh nghiệp tôn mạ đề nghị ( HSG, NKG, GDA, Tôn Phương Nam, China Steel & Nippon Steel Việt Nam) được chính thức khởi xướng vào 14/06/2024. Áp theo khung thời gian thông lệ trên, và đặc biệt sau khi vụ việc AD20 “đi sau về trước” đã có kết quả, thì kỳ vọng trong tương lai gần đơn kiện nói trên có kết quả là hợp lý.

Về mức thuế áp dụng, đơn kiện AD19 có đề xuất ban đầu là 3.41% cho Hàn Quốc và 69.23% cho Trung Quốc, thông tin về việc có “tăng” từ 30% lên 70% StockLine chưa thấy cơ sở thực tế. Có một điểm đáng chú ý trong đơn kiện AD20 vừa có kết quả sơ bộ, Bộ Công thương đã áp mức thuế cao nhất lên một số doanh nghiệp Trung Quốc bằng đúng chính xác tới phần thập phân con số đề xuất trong đơn kiện là 27,83% .

Về tác động, ngành thép nói chung đang có bối cảnh các đơn hàng trong nước hồi phục tốt hơn cả về lượng và biên lợi nhuận so với sự khó khăn bên ngoài. Vì vậy, các hàng rào thuế quan dựng lên để giảm bớt áp lực cạnh tranh với thép giá rẻ Trung Quốc là cần thiết và đương nhiên có lợi cho các doanh nghiệp trong nước. Dù vậy, vụ việc AD20 có tác động về trung dài hạn là không khả quan đối với nhóm Tôn mạ khi HRC là đầu vào sản xuất, trong đó HRC từ Trung Quốc đang chiếm 20-25% đầu vào (chúng tôi đã đánh giá trong bản tin gần nhất). Vụ việc AD19 trong trường hợp có các quyết định có lợi, sẽ đảm bảo cho tỉ trọng doanh thu trong nước khoảng 45-55% của các doanh nghiệp tôn mạ như HSG hay NKG ổn định, cân bằng với rủi ro trong tương lai từ chi phí đầu vào cao hơn và xu hướng yếu của thị trường xuất khẩu. Một lưu ý nhỏ là các đơn kiện thường sẽ có hiệu lực sau 15 ngày kể từ ngày ban hành quyết định, cộng thêm hiệu ứng tích trữ tồn kho của hạ nguồn, khiến KQKD quý I hầu như chưa phản ánh các thay đổi mới.

StockLine vẫn ưu tiên lựa chọn HPG khi hưởng lợi từ cả hai đơn kiện nói trên, tỷ trọng nội địa cao hơn và thời điểm tăng công suất tới gần. HSG và NKG cũng đồng thời có kế hoạch tăng công suất, tuy nhiên sẽ còn nhiều thời gian để theo dõi đánh giá, khi NKG kỳ vọng hoàn thành Nam Kim Phú Mỹ vào quý I/2026, với HSG thậm chí còn lâu hơn khi kỳ vọng bắt đầu vận hành nhà máy tại Bình Định từ giữa năm 2027.