Ngày 4-12, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên đã có tờ trình gửi Quốc hội về việc ban hành nghị quyết của Quốc hội về các cơ chế, chính sách phát triển năng lượng quốc gia giai đoạn 2026-2030. Trong đó, có nhiều cơ chế thúc đẩy các dự án điện, có thể kể đến như sau:

Quy định trong đầu tư xây dựng các dự án điện, bỏ chủ trương đầu tư dự án lưới điện. Trên cơ sở đề xuất của doanh nghiệp nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ, UBND cấp tỉnh phê duyệt nhà đầu tư các dự án, công trình lưới điện truyền tải trong quy hoạch.

Quy định miễn trừ thời gian hoạt động và số năm báo cáo tài chính cần cung cấp trong trường hợp vay lại vốn ODA. Ưu tiên bố trí và cấp vốn từ ngân sách nhà nước để tăng vốn điều lệ cho Công ty TNHH một thành viên Vận hành hệ thống điện và Thị trường điện quốc gia (NSMO), nhằm thực hiện các dự án cơ sở hạ tầng.

Với các dự án phát triển điện gió ngoài khơi, dự thảo quy định việc xử lý chi phí do doanh nghiệp 100% vốn Nhà nước thực hiện, thẩm quyền chấp thuận chủ trương đầu tư, đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư cho UBND cấp tỉnh. Đối với các dự án có quy mô lớn gắn với đẩm bảo quốc phòng, an ninh sẽ có cơ chế giao nhiệm vụ cho các doanh nghiệp uy tín, có thương hiệu và có thực lực triển khai. Đối với những dự án thuộc công trình dầu khí, than quan trọng, cấp bách của quốc gia sẽ không phải thực hiện thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư, ngoại trừ dự án sử dụng vốn đầu tư công.

Đặc biệt, nhằm thúc đẩy hiệu quả của cơ chế mua bán điện trực tiếp (DPPA), dự thảo này sẽ mở rộng đối tượng cho phép đơn vị bán lẻ điện tại KCN, khu kinh tế, khu chế xuất. Quy định về giá mua bán điện thông qua DPPA do các bên tự đàm phán, thỏa thuận thống nhất, không theo quy định chung về khung giá cũng như rõ hơn trách nhiệm của Bộ Công Thương.

Nhìn chung, tờ trình dự thảo nghị quyết đã quy định nguyên tắc, căn cứ, quy trình và thẩm quyền điều chỉnh linh hoạt góp phần tháo gỡ các vướng mắc trong thực tiễn khi nhiều dự án không thể điều chỉnh được về: tiến độ, cấp điện áp, phương án đấu nối, phát sinh nhu cầu phụ tải…

Một số doanh nghiệp trên sàn được hưởng lợi có thể kể đến như PC1 hay TV2 nếu DPPA giúp thúc đẩy đầu tư mạnh vào các dự án điện mới, qua đó tăng nhu cầu tư vấn, thiết kế, xây lắp,...đối với các dự án này.