Tỷ giá biến động trái chiều

Ngày 17/9, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đã hạ lãi suất quỹ liên bang về mức 4% – 4,25% sau năm lần trì hoãn, lần đầu tiên kể từ đầu năm 2025. Tại báo cáo cập nhật thị trường tiền tệ mới công bố, Chứng khoán Rồng Việt (VDSC) cho hay kết quả cuộc họp tháng 9 mang đến một kỳ vọng mới về triển vọng cắt giảm lãi suất trong thời gian tới.

Theo VDSC, biểu đồ Dotplot cho thấy triển vọng ba lần cắt giảm lãi suất trong năm 2025, thể hiện quan điểm của các thành viên Uỷ ban thị trường mở liên bang (FOMC) trong việc cắt giảm lãi suất nhằm ứng phó với rủi ro suy giảm trên thị trường lao động.

Hiện tại, thị trường đang kỳ vọng Fed sẽ có thêm hai lần cắt giảm lãi suất trong các cuộc họp tháng 10 và tháng 12. Điều này sẽ đưa lãi suất điều hành của Fed về mức 3,5-3,75% vào cuối năm 2025. Trong khi đó, quan điểm của thị trường về triển vọng cắt giảm lãi suất năm 2026 giữ nguyên với hai lần cắt giảm, đưa lãi suất cuối kỳ của Fed về mức 3,0-3,25%.

Trong tháng qua, tỷ giá trên thị trường chính thức và tự do diễn biến trái chiều. Cụ thể, tỷ giá thị trường chính thức tiếp tục tăng thêm 0,3% so với tháng trước, đưa mức mất giá của tiền đồng lên 3,7% so với đầu năm.

Trái lại, tỷ giá trên thị trường tự do điều chỉnh khá mạnh, giảm 0,5% so với tháng trước. Luỹ kế từ đầu năm đến nay, tỷ giá trên thị trường tự do tăng thêm khoảng 2,9%. Mức mất giá của tiền đồng cho đến nay vẫn trong biên độ cho phép của Ngân hàng Nhà nước (NHNN).

Báo cáo VDSC cho biết trong tháng trước, NHNN đã can thiệp để điều hướng tỷ giá với nhu cầu đăng ký mua ngoại tệ có kỳ hạn có hủy ngang của các ngân hàng thương mại là khoảng 1,5 tỷ USD. Cùng với sự giảm giá của đồng USD, áp lực mất giá đối với tiền đồng cũng hạ nhiệt từ giữa tháng 9.

Về triển vọng, trao đổi với người viết, TS Nguyễn Trí Hiếu -Viện trưởng Viện Nghiên cứu và Phát triển Thị trường Tài chính và Bất động sản Toàn cầu, nhận định từ nay đến cuối năm tỷ giá VND/USD nhiều khả năng sẽ tiếp tục chịu áp lực mất giá.

Ông Hiếu phân tích nguyên nhân là hoạt động ngoại thương sẽ đối mặt với nhiều khó khăn, đặc biệt từ tác động của thuế quan do Mỹ áp đặt. Điều này có thể khiến nguồn cung ngoại tệ suy giảm so với năm ngoái.

"Tuy nhiên, vào dịp cuối năm, dòng kiều hối chuyển về Việt Nam có thể bù đắp một phần lượng ngoại tệ thiếu hụt. Vấn đề hiện tại là chưa thể xác định chắc chắn liệu kiều hối có đủ lớn để cân đối sự sụt giảm từ hoạt động ngoại thương hay không", ông Hiếu nói thêm.

Ông cũng lưu ý rằng nhu cầu ngoại tệ trong những tháng cuối năm thường tăng mạnh do các doanh nghiệp đẩy mạnh nhập khẩu hàng hóa, chuẩn bị nguồn cung phục vụ sản xuất và tiêu dùng dịp lễ, Tết.Khi nhu cầu tăng mạnh trong khi nguồn cung ngoại tệ suy giảm, áp lực mất giá đối với VND sẽ càng rõ rệt.

"Vì vậy, tôi dự đoán VND sẽ tiếp tục mất giá thêm một phần từ nay đến cuối năm, tuy nhiên hiện chưa thể đưa ra con số cụ thể về mức độ mất giá", vị chuyên gia nhấn mạnh.

Chênh lệch lãi suất USD - VND còn không đáng kể

Trong tháng 9, NHNN tiếp tục điều tiết thanh khoản thông qua nghiệp vụ cầm cố giấy tờ có giá, xu hướng chính trong tháng là phát hành để cân đối lại lượng cho vay đáo hạn.

Dẫn số liệu từ báo cáo VDSC, tính đến ngày 24/9, NHNN hút ròng khoảng 79.400 tỷ đồng qua kênh nghiệp vụ mua kỳ hạn, trong đó, quy mô cho vay là 197.500 tỷ đồng và đáo hạn là 276.900 tỷ đồng.

Tại ngày 24/9, số dư nghiệp vụ mua kỳ hạn đang lưu hành là 130.700 tỷ đồng, giảm 29% so với cuối tháng trước. Theo VDSC, về cơ bản NHNN vẫn duy trì hoạt động hỗ trợ thanh khoản cho hệ thống ngân hàng với cường độ giảm nhẹ so với hai tháng trước.

Cùng với việc giảm lượng cho vay trên kênh cầm cố của NHNN thì xu hướng lãi suất trên thị trường liên ngân hàng cũng giảm trong tháng qua.

Lãi suất cho vay VND qua đêm giảm từ mức xấp xỉ 5%/năm vào đầu tháng còn 3,9%/năm tại ngày 23/9. Lãi suất cho vay qua đêm VND bình quân trong tháng 9 giảm khoảng 0,3%-0,5% ở các kỳ hạn dưới 2 tuần và gần như không đổi ở các kỳ hạn dài hơn.

Với hành động cắt giảm lãi suất điều hành 0,25 điểm % của Fed trong cuộc họp ngày 17/9, lãi suất cho vay qua đêm USD bình quân đã giảm theo. Mức chênh lệch giữa lãi suất USD-VND là gần như không đáng kể.

Tín dụng bất động sản tăng mạnh

Theo VDSC, tăng trưởng tín dụng bình quân giai đoạn 2021-2025 là khoảng 15,2%. Các lĩnh vực tăng trưởng cao hơn mức tăng bình quân gồm công nghiệp hỗ trợ/doanh nghiệp ứng dụng công nghệ cao; thương mại và vận tải và chứng khoán và bất động sản.

Động lực tăng trưởng tín dụng của giai đoạn 2021-2025 đến từ lĩnh vực bất động sản và thương mại với đóng góp mỗi lĩnh vực khoảng 30% vào tăng trưởng tín dụng chung. Trong khi đó, tín dụng dành cho lĩnh vực công nghiệp đóng góp khoảng 13% vào tăng trưởng tín dụng chung.

Trong 6 tháng đầu năm 2025, tăng trưởng tín dụng đạt khoảng 9,9% so với đầu năm. Các lĩnh vực tăng cao hơn mức tăng chung không khác nhiều so với các năm trước, điều này cho thấy dòng chảy tín dụng vẫn chưa có chuyển biến nào mới về động lực tăng trưởng so với trước.

Cập nhật mới nhất, thông tin tại cuộc họp Chính phủ thường kỳ tháng 8, diễn ra ngày 6/9, Phó Thống đốc NHNN Đoàn Thái Sơn cho biết dư nợ tín dụng cuối tháng 8 đạt 17,14 triệu tỷ đồng, tăng 11,68% so với cuối năm trước.

Nếu tính trọn một năm, tín dụng tăng khoảng 20,19%, mức cao nhất trong nhiều năm, trong khi thông thường chỉ khoảng 14,5%.

Về các gói tín dụng mục tiêu, ngoại trừ chương trình cho vay tam nông được giải ngân hết và nâng hạn mức lên 185.000 tỷ đồng thì các chương trình cho vay nhà ở xã hội hay hạ tầng/công nghệ số có tỷ lệ giải ngân khá thấp.